Inleiding en leeswijzer

Voor u ligt de tweede bestuursrapportage over 2020.

In deze tweede bestuursrapportage rapporteren wij over de voortgang na acht maanden en bij de jaarrekening doen we dat over geheel 2020. We kijken in deze bestuursrapportage naar twee zaken: prestaties en budgetten, waarbij het accent ligt op een rapportage over de afwijkingen.
Als gevolg van de Coronapandemie is de eerste bestuursrapportage 2020 in zeer beperkte vorm opgesteld en aan u aangeboden als onderdeel van de Perspectiefnota 2021-2024.

Ombuigen tekort 2020
De meerjarenprognose laat een negatief financieel beeld zien. Zonder ingrijpen dreigen forse tekorten voor de komende jaren. Ook 2020 laat bij ongewijzigd beleid een begrotingstekort zien van afgerond
€ 3,0 miljoen voor de start van het opstellen van de tweede bestuursrapportage 2020.

Bij de behandeling van de Perspectiefnota 2021-2024 heeft u gevraagd om de voorziene tekorten voor 2020 zoveel als mogelijk terug te brengen. Reden om de organisatie, net als vorig jaar, een opdracht te verstrekken te komen met mogelijke bezuinigingsvoorstellen voor dit lopende boekjaar en voor het meerjarenperspectief 2021-2024.
Wij hebben, evenals in 2019, gezocht naar ruimte in de budgetten en kritisch gekeken naar de rekeningcijfers van de aflopen drie jaren. We hebben daarbij keuzes gemaakt. Daar waar mogelijk stellen wij u voor in 2020 bepaalde taken niet of in mindere mate uit te voeren dan we vooraf met u hebben afgesproken. We halen daardoor niet volledig alle prestaties en doelstellingen voor 2020.

Vanuit de directie en het college is op het aanleveren van bezuinigingsvoorstellen en bijstellingsmogelijkheden strak gestuurd. We hebben daarbij ook de link gelegd met de bezuinigingen zoals die in de programmabegroting 2021-2024 aan u worden voorgelegd.
Het is zodoende mogelijk gebleken de begroting 2020 voor een bedrag van € 822.000 positief bij te stellen. Er is dan overigens nog steeds een begrotingstekort van afgerond € 2,2 miljoen.
Een toelichting op de opbouw van de ombuigingen vindt u per programma, bij het onderdeel Incidentele financiële afwijkingen en in het hoofdstuk Financiële Samenvatting.
Naast voordelen is er ook sprake van onvoorziene en onvermijdelijke uitgaven voor het lopende jaar. Deze zijn ook verwerkt in deze rapportage.

Corona
In deze tweede bestuursrapportage hebben we de effecten van de Coronapandemie voor de lopende begroting van Dalfsen in beeld gebracht voor zover die bekend waren naar de situatie van medio augustus 2020. Duidelijk mag zijn dat ook in de tweede helft van 2020 er kosten gemaakt worden door de Coronapandemie. Over de totale kosten als gevolg van de Coronapandemie wordt de raad separaat geïnformeerd, uiteindelijk ook in de jaarrekening 2020.
We hebben bij de financiële bijstellingen onderscheid gemaakt in bijstellingen als gevolg van corona en overige bijstellingen. Dit onderscheid is niet altijd even gemakkelijk aan te geven.

In augustus is het toetsingskader voor de besteding van het gemeentelijke Corona Noodfonds vastgesteld. Aanvragen kunnen worden ingediend van 1 september tot en met 30 september. We streven er naar voor 15 oktober 2020 duidelijkheid te geven over de ingekomen verzoeken. Daarna wordt duidelijk in welke mate en op welke wijze het noodfonds is ingezet. Over de besteding van het fonds rapporteert ons college separaat aan de raad.

Financieel beeld 2020
Tabellen : bedragen in euro´s, waarbij min bedrag is een nadeel

Effecten voor de begroting 2020

Beoordeling van de prestaties
De prestaties van 2020 komen één op één uit de begroting 2020. Daarnaast zijn de nog niet volledig gerealiseerde prestaties uit voorgaande jaren opgenomen. Ook over de voortgang van de prestaties, zoals opgenomen in het Bestuursprogramma 2018-2022, jaarschijf 2020, wordt gerapporteerd. Dit mede naar aanleiding van een door de raad aangenomen motie bij vaststelling van de Programmabegroting 2019-2022.

Wij beoordelen de stand van zaken van de prestaties volgens het zogenaamde stoplichtenmodel naar de invalshoeken: voortgang (met vermelding van het globale percentage daarvan) en geld. Overeenkomstig het raadsbesluit van 18 december 2017 worden in deze rapportage alleen de prestaties die afwijken zichtbaar gemaakt en voorzien van een toelichting (kleur rood). Wanneer de uitvoering van een prestatie volgens plan verloopt (kleur groen) danwel de verwachting is dat de prestatie conform het oorspronkelijke einddoel wordt gehaald (kleur oranje), worden deze, in tegenstelling tot voorheen, niet meer opgenomen in deze rapportage.

Als er sprake is van een éénmalige activiteit (bijvoorbeeld opleveren beleidsnota)

• en die activiteit is gereed, dan is 100% ingevuld.
• en die activiteit is nog niet gereed, maar wordt wel volgens planning opgeleverd, dan is 50% of 75% gevuld.

Als sprake is van een continue-activiteit (bijvoorbeeld uitvoeren controles)

• dan kan in de tweede bestuursrapportage over de eerste 8 maanden maximaal 75% ingevuld zijn.

• wordt deze continu-activiteit nog niet uitgevoerd, maar wel later dit jaar, dan ligt een percentage van 0% of 25% voor de hand.

• een continu-activiteit kan per definitie nooit 100% scoren in de 2 ^e bestuursrapportage.

Beoordeling verwachte uitkomst van de budgetten
Wij beoordelen het verloop en de verwachte uitkomst van de budgetten zoals opgenomen in de begroting 2020. Over de voorziene afwijkingen rapporteren wij aan u en hanteren daarbij in principe een ondergrens van € 5.000. Indien wij dat zinvol en nodig achten, is daar incidenteel van afgeweken.
Deze rapportage heeft alleen betrekking op het jaar 2020, zodat de budgetwijzigingen per definitie als incidenteel worden aangemerkt. Mochten uit de rapportage ook structurele mutaties voortvloeien, dan worden deze opgenomen in de begroting 2021-2024. Daarnaast is in de financiële tabel, aan het eind van deze bestuursrapportage, vermeld of de afwijking incidenteel danwel structureel van aard is. Dit is conform de werkwijze zoals die is besproken in de commissie Planning & Control van februari jl.
Zoals hiervoor gezegd, de voorgestelde bijstellingen 2020 worden als incidenteel aangemerkt. Bij de begroting 2021-2024 besluit u over de voorgestelde bezuinigingen vanaf  2021 en verder.

Totaalbeeld 2e bestuursrapportage 2020
Hieronder volgt een totaalbeeld van de voortgang van de prestaties per programma.  
Hieruit blijkt, dat we qua voortgang van de prestaties, op schema liggen. Van de 136 prestaties zijn
er 8 rood (6%). Deze worden verderop in deze rapportage nader toegelicht in het desbetreffende programma.
Bij de 1e bestuursrapportage 2020 hebben we, als gevolg van de Coronapandemie, niet gerapporteerd over de prestaties en investeringen.

Bij deze 2e bestuursrapportage hebben we alle budgetten (zowel lasten als baten) beoordeeld en een reële inschatting gemaakt van de te verwachten lasten en baten voor de nog resterende maanden van het jaar.
Als gevolg van de Coronapandemie zullen ook in de 2e helft 2020 nog kosten gemaakt worden. Deze zijn nog niet goed in te schatten. De tweede bestuursrapportage 2020 laat een incidenteel voordeel zien van € 822.000.

Septembercirculaire
Tot slot merken we nog op, dat op het moment van samenstellen van deze rapportage, de september circulaire van het gemeentefonds (Algemene Uitkering) nog niet is ontvangen. Over deze circulaire wordt u, zoals gebruikelijk, separaat geïnformeerd. De circulaire kan nog financiële effecten met zich meebrengen over het jaar 2020.

Verwacht resultaat 2020
Na de 1e bestuursrapportage was er sprake van een negatief begrotingssaldo van € 3,2 mln. De meicirculaire leverde voor 2020 een voordeel op van € 221.000, zodat het begrotingstekort werd verlaagd tot € 3,0 mln. In deze 2e bestuursrapportage hebben we voor € 822.000 kunnen ombuigen (incidenteel voordeel) waardoor het begrotingstekort voor 2020 wordt teruggebracht naar een bedrag van afgerond € 2,2 mln (zie ook de tabellen aan het eind van de Financiële samenvatting).
Zoals gezegd, dit is exclusief de effecten van de septembercirculaire gemeentefonds. Daarnaast kan er ook nog sprake zijn van financiële effecten m.b.t. Corona (hogere uitgaven gemeente en te ontvangen bijdragen van het rijk).
Bij ongewijzigde omstandigheden zal dit aan het einde van het jaar betekenen dat het tekort van afgerond € 2,2 mln onttrokken moet worden aan de Algemene Reserve Vrij Besteedbaar.

Grondexploitatie
Zoals gebruikelijk wordt per 31 december (bij het opstellen van de jaarrekening) beoordeeld hoe hoog de Algemene Reserve grondexploitatie moet zijn en bij een positief saldo zal er een bedrag kunnen vrijvallen ten gunste van de Algemene Reserve Vrij Besteedbaar.

Digitaal
U ontvangt deze bestuursrapportage digitaal in de vorm van een pdf. In het kader van de doorontwikkeling van onze Planning & Control verschijnt deze rapportage ook in een doorklikbare vorm via https://financien.dalfsen.nl/ en via https://dalfsen2020.2ebestuursrapportage.nl/

Procedure bestuurlijke behandeling